การที่จะเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ได้ ต้องทำใน 5 สิ่งดังต่อไปนี้

  • Share vision หรือ การมีวิสัยทัศน์ร่วมกัน
  • Mental models หรือ การมีกระบวนการทางความคิดที่มองต่อสิ่งต่างๆรอบตัวอย่างเป็นระบบ
  • Personal mastery หรือ การเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนเองจนสามารถบรรลุเป้าหมายตามที่ต้องการได้
  • Team learning หรือ กระบวนการเรียนรู้ที่ทำให้คนในทีมงานซึ่งมีความรู้ความสามารถที่แตกต่างกัน สามารถเรียนรู้ร่วมกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน จนเกิดการสร้างผลลัพธ์ตามที่ทีมงานต้องการ
  • System thinking หรือ ความคิดเชิงระบบ การมองความสัมพันธ์ ความเชื่อมโยง เหตุและผล ของสิ่งต่างๆในภาพรวม

ดร. ปฐมสุดา อินทุประภา

คงไม่มีใครปฏิเสธได้ว่า ในช่วงต้นปี 2020  ประเทศไทยเรา ประสบทั้งปัญหาฝุ่น PM 2.5 และโรคระบาดจากเชื้อไวรัส Covid19 ดังนั้นจึงทำให้หน้ากากอนามัย PM 2.5 เป็นที่ต้องการอย่างยิ่ง ในภาวะเช่นนี้ และด้วยความต้องการที่เพิ่มมากขึ้น ก็ส่งผลให้หน้ากากอนามัย PM 2.5 กลายเป็นสิ่งที่หายากสุดๆ ในช่วงนี้ แม้แต่บุคลากรทางการแพทย์เองก็ยังแทบจะไม่มีพอใช้ เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว  หน้ากากผ้าจึงเป็นทางออกสำหรับประชาชนทั่วไปที่ไม่ป่วย ที่กรมอนามัยแนะนำ เนื่องจาก สามารถใส่ไว้เพื่อป้องกันละอองฝอยจากการไอหรือจามได้ 54-59%  ซึ่งถึงแม้ว่าจะไม่ 100%  แต่ก็ยังดีกว่าที่เราไม่ป้องกันอะไรเลย 

ในบทความนี้เรามาทำความรู้จักกับ texture ของหน้ากากอนามัย กับหน้ากากผ้ากันดีกว่า เริ่มจากหน้ากากอนามัยแบบรองรับ PM 2.5 กันก่อน ซึ่งหน้ากากชนิดนี้ไม่ใช่แบบ N95 แต่เป็นหน้ากากที่มีลักษณะคล้ายกับหน้ากากอนามัยปกติทั่วไป แต่จะมีแผ่นกรองหลายชั้น และคุณสมบัติในการดักจับฝุ่นละออง PM 2.5 ได้ตามที่สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ได้ให้ข้อมูลไว้ “มีการใส่ ‘สารเคลือบชนิดพิเศษ’ ที่ป้องกันจุลินทรีย์ได้ด้วย นอกจากนี้ยังมีเทคโนโลยีการผลิตแบบ ‘อิเล็กโตรสปินนิ่ง’ ในการพัฒนาเส้นใยนาโนสมบัติพิเศษที่ทำให้ได้เส้นใยขนาดเล็กที่มีลักษณะเป็นรูพรุนขนาดเล็กจำนวนมาก และมีสมบัติสามารถดักจับอนุภาคฝุ่นละออง PM2.5 ได้” 

หน้ากากอนามัยรองรับPM 2.5ที่มีขายตามท้องตลาด
ภาพถ่ายขยายหน้ากากอนามัยรองรับ PM 2.5 จากกล้อง SEM (Sanning Electron Microscope) โดย กฤษ เหลืองโสภาพันธ์ นักวิชาการ ประจำ ศพว. วว.

ในส่วนของหน้ากากผ้านั้น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แนะนำว่า หน้ากากผ้า ฝ้ายมัสลินมีความเหมาะสมในการนำมาใช้ทำหน้ากากผ้ามากกว่าผ้าชนิดอื่น ซึ่งผ้าฝ้ายมัสลินนั้น ผศ. นันทนา บุญลออ จาก คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้อธิบายไว้ว่า “มัสลิน เป็นชื่อเรียกกลุ่มผ้าฝ้ายลายขัดกลุ่มใหญ่ๆ  มีโครงสร้างหลวมกว่าผ้าฝ้ายที่ทำเป็นเสื้อเชิ้ต ทำให้ระบายอากาศดี ไม่อึดอัด แห้งเร็ว น้ำหนักเบา และไม่ระคายเคืองผิวหนัง มัสลิน สามารถทำจากเส้นด้ายไหมหรือวิสโคส ก็ได้ไม่จำเป็นต้องเป็นฝ้ายอย่างเดียว และหากนำมาทำหน้ากากควรใช้ผ้าสัก 2-3 ชั้น ”  

ภาพถ่ายขยายของหน้ากากผ้า จากกล้อง SEM (Sanning Electron Microscope) โดย กฤษ เหลืองโสภาพันธ์ นักวิชาการ ประจำ ศพว. วว.
กล้อง SEM โดยคุณ Arkham Suvannakita

ดังนั้น หากเราต้องเลือกหน้ากากมาใส่ป้องกันตัวในช่วงนี้ ขอให้นำบทความนี้ไปใช้พิจารณาในการเลือกหน้ากากกันนะคะ สุดท้ายนี้ต้องขอขอบคุณ คุณกฤษ เหลืองโสภาพันธ์ นักวิชาการ ประจำ ศพว. วว.ที่ให้ความอนุเคราะห์ในการถ่ายภาพหน้ากากทั้ง 2 ชนิด และคุณ Arkham Suvannakita สำหรับภาพประกอบกล้อง SEM ที่ใช้ถ่ายภาพค่ะ

ข้อมูลอ้างอิง

https://www.nstda.or.th/th/news/13002-20200128-pm2-5
https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/139778/
https://www.hfocus.org/content/2020/03/18632