เพชรสังฆาต

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :

ไม้เลื้อย ลำต้น รูปสี่เหลี่ยมเป็นครีบ ผิวเรียบมีรอยคอดบริเวณข้อ ใบ เดี่ยวออกข้อละ 1 ใบ บริเวณปลายเถา ใบรูปสามเหลี่ยม หรือรูปไข่กว้าง 3-8 ซม. ยาว 4-10 ซม. ขอบใบหยักมน เนื้อใบค่อนข้างหนา ตรงข้ามใบมีมือเกาะ ดอก เป็นดอกช่อออกตรงข้ามใบ ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบดอกด้านนอกสีเขียวแกมเหลือง โคนกลีบมีแถบสีแดง กลีบด้านในสีขาวแกมเขียว

ส่วนที่ใช้และสรรพคุณ :

ใบ ยอดอ่อน รักษาโรคลำไส้เกี่ยวกับอาหารไม่ย่อย มีรายงานจากอินเดียว่า ลำต้น ใช้เป็นยาพอกเมื่อกระดูกหัก น้ำคั้นจากต้น กินแก้โรคลักปิดลักเปิด แก้อาการผิดปกติของระดู ใช้หยอดหูแก้น้ำหนวกไหล หยอดจมูกแก้เลือดกำเดา

เถาสด แก้ริดสีดวงทวาร กินวันละ 1 ปล้องจนครบ 3 วัน โดยหั่นบาง ๆ ใช้เนื้อมะขามเปียกหรือเนื้อกล้วยสุกหุ้ม กลืนทั้งหมด เพราะเถาสดมีแคลเซียมออกซาเลต อาจทำให้คันคอ

สารสำคัญ :

ลำต้นมี แคลเซียมออกซาเลต (calcium oxalate) คาโรทีน (carotene) วิตามินซี (ascorbic acid) ไตรเทอร์พีนส์ (triterpenes) และไฟโตสเตอรอล (phytosterol)

ข้อควรระวัง :

เนื่องจากมีแคลเซียมออกซาเลตสูง ถ้ากินทำให้เกิดความระคายเคืองต่อเนื้อเยื่อในปากและลำคอ ถ้าถูกผิวหนังจะทำให้เกิดผื่นแดง